Scheidsrechtersvereniging

Topscheidsrechters spotten overtredingen op het veld beter en kennen daardoor ook vaker de juiste sanctie toe dan scheidsrechters die op een lager niveau actief zijn. Onderzoekers van de KU Leuven kwamen erachter dat dit te maken heeft met de manier waarop zij naar de spelers en het spel kijken.

39 scheidsrechters uit verschillende afdelingen kregen videobeelden te zien van overtredingen tijdens een voedbalwedstrijd. Tijdens het bekijken van deze beelden werden hun oogbewegingen geregistreerd. Aan de hand van deze oogbewegingsregistratie konden de onderzoekers in kaart brengen naar welke delen van het beeld de scheidsrechters keken en voor hoe lang.

“De manier waarop topscheidsrechters naar de spelers kijken zorgt ervoor dat zij overtredingen beter kunnen inschatten en beoordelen dan hun collega’s in de lagere echelons”, licht professor Werner Helsen, Onderzoeksgroep Bewegingscontrole & Neuroplasticiteit van de KU Leuven toe. “De scheidsrechters die op topniveau meedraaien kijken sneller en ook langer naar het lichaamsdeel van de speler dat contact maakt met de tegenstander. We leiden daaruit af dat zij zich door correct te anticiperen (of vooruit te lopen op toekomstige gebeurtenissen) meteen kunnen focussen op de meest cruciale informatie, wat hen toelaat om deze informatie ook veel sneller te interpreteren. En ze besteden geen aandacht aan minder belangrijke informatie waardoor minder ervaren collega’s zich wel laten afleiden.”

Een efficiënt kijkgedrag is een essentiële vaardigheid voor professionele voetballers om hun bewegingen af te stemmen op verschillende situaties en omgevingsfactoren. Ook scheidsrechters maken intensief gebruik van deze vaardigheid om spelsituaties correct te beoordelen volgens de spelregels. Ervaren topscheidsrechters namen 15 tot 20% meer juiste beslissingen dan hun collega’s uit de lagere klassen. Dit heeft volgens de Leuvense onderzoekers te maken met een efficiëntere kijkstrategie. “Op basis van onze resultaten vermoeden we dat de ervaring van de topscheidsrechters zich vertaalt naar het lange termijngeheugen. Zo worden hun oogbewegingen veel efficiënter gestuurd door reeds verworven kennis”, aldus Drs. Jochim Spitz die rond deze problematiek een doctoraat afwerkt.

“Als we beter begrijpen hoe het komt dat topscheidsrechters erin slagen om vaker de juiste beslissing te nemen, kunnen we op basis daarvan ook trainingsprogramma’s ontwikkelen om refs met minder ervaring sneller te laten leren en dus nog beter te maken”, concludeert Werner Helsen.